Նորություններ » Պուտինի ու Թրամփի պատճառով վտանգն ավելի է մեծացել

Պուտինի ու Թրամփի պատճառով վտանգն ավելի է մեծացել

23.10.2018 | 10:12

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի` փոքր ու միջին հեռահարության հրթիռների վերացման պայմանագրից դուրս գալու մտադրությունը կարող է լրջորեն ազդել աշխարհի անվտանգության վրա` գտնում է Daily Mail-ի մեկնաբան Մարկ Ալմոնդը: Ճշմարտություն է, որ Ռուսաստանի մշակած նոր մոբիլ հրթիռային համակարգերի պատճառով աշխարհում ապրելն ավելի վտանգավոր է դարձել: Եվ Թրամփի ագրեսիվ պատասխանը առանց այդ էլ բարդ իրավիճակի սրման ռիսկեր է ստեղծում: Հասկանալու համար` ինչու՞, պետք է պարզել, թե Պուտինը ինչպես էր խախտում պայմանագրի պայմանները: Պայմանագրով` Ռուսաստանին արգելված էր սպառազինության վերցնել միջին հեռահարության ցամաքային հրթիռներ միջուկային մարտագլխիկով ու 500 կմ հեռահարությամբ: Արգելքի տակ չէին միջին հեռահարության հրթիռները, որ տեղակայվում էին ծովում, իբր այն պատճառով, որ Ռուսաստանը դրանք չի կարող թաքցնել, քանի որ Արևմուտքը հետևում է միջուկային զենք ունեցող նավերի ու սուզանավերի շարժմանը: Արդյունքում` միջին հեռահարության հրթիռների փոխարեն, որոնցից այդքան զգուշանում էր Արևմուտքը 1980-ականներին, Ռուսաստանը մի քանի տասնամյակում մշակեց շատ ավելի փոքր հրթիռներ, որ կարելի է ծովից արձակել: Հենց այդ հրթիռները, ճիշտ է` առանց միջուկային մարտագլխիկների, կիրառվեցին սիրիական ընդդիմության դեմ Հալեպում: Հիմա ռուս զինագործները այդ հրթիռները հարմարեցրել են ոչ մեծ քարշակների վրա և նրանք կարող են տարածքում տեղաշարժվել 70 կմ/ժամ արագությամբ ու նրանցից յուրաքանչյուրին հետևելն անհնար է, ուստի ստեղծվում է անսպասելի հարվածի տեխնիկական հնարավորություն: Հրթիռները, որոնց ռադարները չեն որսում, հագեցվեցին գերձայնային արագացուցիչներով և գործնականում անորսալի են: Այդ պատճառով տեսականորեն ՆԱՏՕ-ի շատ երկրներ հայտնվում են հարվածի տակ` ներառյալ Մեծ Բրիտանիան: Եթե գործը պատերազմի հասնի, Պուտինին պետք կգան կիբեռսաբոտաժի լավագույն միջոցները, հատուկ նշանակության ամենաարդյունավետ զորքերը, միջին հեռահարության անորսալի միջուկային հրթիռները: Եվ նա այդ ամենն ունի` չնայած պայմանագրին: Այդ պատճառով Թրամփն այդքան վճռականորեն պատասխանեց: Վճռական տղայի կերպարը դուր է գալիս նրա կողմնակիցներին` երկու շաբաթ հետո ԱՄՆ-ում միջանկյալ ընտրություններ են:

Խնդիրն այն է, որ պայմանագրից հրաժարումն առաջիկա տարիներին ավելի ձեռնտու է Ռուսաստանին, քան ԱՄՆ-ին: Վաշինգտոնի համար համաձայնագիրը հիանալի զսպող գործոն էր ընդդեմ միջուկային մրցավազքի, իսկ Պուտինի ստրատեգների համար համաձայնագիրն ավելորդ բեռ էր: Այդ հրթիռային տեխնոլոգիան այնքան հեշտ է թաքցնել ու գործադրել և այնքան բարդ է կանգնեցնել, որ էականորեն մեծացնում է հաջող միջուկային հարվածի շանսերը: Իրավիճակը սրում է, որ Ռուսաստանի ու ԱՄՆ-ի միջև չկա այն վստահությունը, որ կար Միխայիլ Գորբաչովի ու Ռոնալդ Ռեյգանի միջև և երկու երկրների դիվանագիտական շփումները հիշեցնում են սառը պատերազմի վատագույն տարիները, երբ խաղաղությունը մազից էր կախված: Թրամփը հայտարարեց, որ ուզում է անվտանգություն ապահովել իր երկրի համար, բայց նրա պատճառով աշխարհում ապրելն ավելի վտանգավոր է դառնում:
ВВС

Հ.Գ. Ֆրանսիայի և ԱՄՆ-ի նախագահներ Էմանուել Մակրոնը և Դոնալդ Թրամփը հեռախոսով քննարկել են Միջին և փոքր հեռահարության հրթիռների մասին (ՄՓՀՀ) պայմանագրի ապագան: ,Հանրապետության նախագահը և նախագահ Դոնալդ Թրամփը նաեւ արծարծեցին ՄՓՀՀ-ի մասին պայմանագրի ապագայի հարցը: Էմանուել Մակրոնը հիշեցրել է այդ համաձայնագրի կարեւորության մասին, մասնավորապես, եվրոպական անվտանգության ու մեր ռազմավարական կայունության համարե, - հայտնել են Ելիսեյան պալատից: Երեկ ՌԴ նախագահի պաշտոնական կայքում միայն փոխվարչապետ Դմիտրի Կոզակի հետ հանդիպումն էր, իսկ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովն ընդունել էր Մադագասկարի ԱԳ նախարար Էլուա Մաքսիմ Դուվուին: Երկու նախարարների հանդիպմանը հաջորդած մամլո ասուլիսում Սերգեյ Լավրովին հարցրել էին. «Այսօր հանդիպելու եք ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջոն Բոլտոնի հետ: Նրա Մոսկվա այցից առաջ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարեց, որ ԱՄՆ-ը դուրս է գալիս միջին ու փոքր հեռահարության հրթիռների վերացման համաձայնագրից: Ինչպե՞ս կազդի այդ որոշումը Մոսկվայի ու Վաշինգտոնի միջև բանակցությունների վրա»: ՌԴ ԱԳ նախարարը պատասխանել է. «Ես դեռ չեմ տեսել ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի որոշումը: Ես լսել եմ նրա մտադրության մասին, որը բարձրաձայնվել է, և լսել եմ բավականաչափ հակասական արձագանքներ, այդ թվում` ԱՄՆ-ից: Կարծիքներ են հնչում և իբրև այդ մտադրության աջակցություն, և այդ մտադրության սխալ լինելու մասին ու կոչեր` չկործանել ռազմավարական ու ոչռազմավարական միջուկային զինատեսակի սահմանափակման համակարգի մնացած մասերը: Կարծիք կա նաև, որ այդ հայտարարությունը ոչ թե համաձայնագրից դուրս գալու մտադրության մասին է, այլ համաձայնագիրը փոխելու առաջարկ է (այդ մասին ասել է սենատոր Կորկերը), այդ պատճառով հիմա արդյունավետ չէ սուրճի գավաթով գուշակություններ անել: Մենք սպասում են մեր ԱՄՆ գործընկրների պաշտոական պարզաբանումներին: Եթե Ջոն Բոլտոնը պատրաստ է պարզաբանել, բնականաբար կլսենք նրան ու կգնահատենք իրավիճակը: Եթե նրանք մտադիր են դա անել այլ տարբերակով, պատրաստ ենք նաև այդ շփումներին, որից հետո միայն մեր դիրքորոշումը կարտահայտենք` ելնելով ոչ թե մտադրություններից, այլ հստակ որոշումից: Պայմանագիրը ունի և պայմանագրից դուրս գալու ընթացակարգ, բայց այդ գործընթացը չի սկսվել»: Սպասենք Բոլտոնի հետ Լավրովի հանդիպմանը:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 2874